Тавантолгой түлш компанийн Захиргаа Удирдлагын Газар, Авлигатай тэмцэх газартай хамтран компанийн удирдах ажилтнуудад Авлигын эсрэг хууль тогтоомжийн мэдлэгийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр сургалт зохион байгууллаа.Сургалтыг Авлигатай тэмцэх газрын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсийн ажилтан Комиссар С. Баярцэцэг, Комиссар А. Тунамал-Эрдэнэ нар удирдан явуулсан бөгөөд "Ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх", "Авлигын ойлголт ба гэмт хэрэг" сэдвийн хүрээнд мэдээлэл өглөө.Сургалтанд Үйлдвэр, Газар, Хэлтсийн 20 орчим удирдах албан тушаалтнууд хамрагдаж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22 дугаар бүлэгт заасан Авлигын гэмт хэргийн талаарх ойлголт, түүний хэрэгжилтийн талаарх мэдээллийг авч, цаашид авлигаас урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр санал бодлоо солилцсон юм.  

Тавантолгой түлш компанийн удирдлагууд 2024-2025 оны өвлийн бэлтгэл хангах ажлын хүрээнд Зүүн үйлдвэрт хийгдэж буй ажил, арга хэмжээтэй танилцлаа. Өвлийн бэлтгэл хангах ажлын хүрээнд зүүн үйлдвэрийн I болон III цехийн тоног төхөөрөмж, шугамын урсгал засварын ажил дуусч бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл төлөвлөгөөний дагуу хийгдэн ажиллаж байгаа бол II цехийн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлт угсралтын хүрээнд 4 ком холигч төхөөрөмж, 50 тн/цагийн хүчин чадалтай хатаагч төхөөрөмжийг суурилуулсан бөгөөд хэвлэгч төхөөрөмжийн суурь бетоны ажил дуусаж угсралтын ажлууд эхлээд байна. Мөн уутат фильтер болон хагас автомат галлагааны зуух угсрагдаж дуусан, зуухны галын хотолын тоосгон өрлөгийн ажил, савлагааны хэсгийн шахмал түлш савлах хагас автомат 8 ко машинаас 6 ком машиныг суурилуулж дагалдах шат тавцангийн ажлууд үргэлжилж байна. II цехийн бүтээн байгуулалтын ажил 80 хувийн гүйцэтгэлтэй байгаа бөгөөд ирэх сарын 1нд дуусаж, туршилт тохируулгын ажлууд хийгдэж эхлэх юм.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн зарлигаар Тавантолгой түлш ХХК-ийн Худалдан авалт, тээвэр зохицуулалтын газрын дарга, Гүйцэтгэх захирлын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Цэрэндоржийн Лхагвасүрэнг Үйлчилгээний гавьяат ажилтан цолоор шагналаа.Ц.Лхагвасүрэнгийн хувьд Хэнтий аймгийн Бэрх хотын захирагчаар ажиллаж байсан юм. Түүний төр улсдаа зүтгэсэн хичээл зүтгэл, хөдөлмөр, бүтээлийг үнэлж Бэрхийн уурхайн 70 жилийн ойгоор ийнхүү Гавьяат хэмээх хүндтэй цолоор шагнаж байгаа юм.

Ардын хувьсгалын 103 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадмаар Хөвсгөл аймгийн наадмын хүчит бөхийн барилдаанд 7 даван түрүүлж Аймгийн арслан цол хүртсэн Н.Дэмбэрэлцэрэнд Тавантолгой түлш компанийн удирдлага, хамт олон хүндэтгэл үзүүллээ.Н.Дэмбэрэлцэрэнгийн хувьд Баруун үйлдвэрийн хоёрдугаар цехийн савлагааны машинчаар ажилладаг юм. Түүний амжилтыг үнэлж "Тавантолгой түлш" ХХК-ийн "Бахархал" хүндэт тэмдгээр мялаасан юм. Мөн Төвийн үйлдвэрийн Ашиглалтын инженер Г.Сундуйг Эрчим хүчний тэргүүний ажилтнаар шагналаа.

Тавантолгой түлш компанийн бүтээн байгуулалтын ажлуудын нэг болох Налайх- Чойр чиглэлийн А0101 дугаартай улсын чанартай авто замаас Тавантолгой түлш ХХК-ийн Зүүн үйлдвэр хүртэлх 3,5 км хатуу хучилттай авто зам тавих ажил дуусаж өнөөдөр замын хөдөлгөөнийг нээлээ. Тус ажлыг Сант баян бэрх ХХК 6-р сарын 1-ний өдрөөс 7-р сарын 10 хүртэлх хугацаанд хийж гүйцэтгэсэн бөгөөд 44 тн даац бүхий 3,5 км авто замыг 20см буталсан чулуун суурь, 4см суурь асфальт, 3см өнгийн асфальтаар хучиж төлөвлөгөөт хугацаандаа хүлээлгэн өглөө. Нийслэлийн айл өрхийг түлш дулаанаар хангах ажилд гар бие, сэтгэл зүрхээ зориулан ажилладаг 1800 гаруй ажилтан албан хаагчдынхаа аюулгүй байдал, хөдөлмөрийн орчин нөхцлийг сайжруулж, агаарын тоосжилтыг бууруулахад энэхүү ажил томоохон ач холбогдолтой юм.  

Тавантолгой түлш ХХК өвлийн бэлтгэл хангах ажлын хүрээнд үйлдвэрүүддээ өргөтгөл шинэчлэл болон урсгал засварын ажлыг хийж байна. Энэ ажлын хүрээнд зүүн үйлдвэрийн II цехийг хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх өргөтгөл шинэчлэлийн ажлыг хийж байгаа бол нэг болон гуравдугаар цех тоног төхөөрөмж, шугамд урсгал засварын ажлыг хийж байгаа юм. Өнөөдрийн байдлаар урсгал засварын ажил 70 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Урсгал засварын ажлыг энэ сарын 25 нд бүрэн дуусгаж ирэх сарын 1-ээс шугам залгаж түлш үйлдвэрлэж эхэлнэ. Нийслэлийн гэр хорооллын айл өрхүүдийг шахмал түлшээр таслахгүй байх зорилгоор 100 мянган тонн шахмал түлшийг аюулгүйн нөөцөд хадгалдаг юм. Өнөөдрийн байдлаар 53 мянган тонн түлш нөөцлөөд байгаа бол үлдсэн түлшийг ирэх есдүгээр сарын 15 хүртэл үйлдвэрлэн нөөцлөх юм.

Тавантолгой түлш компанийг Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлөөс Стратегийн ач холбогдол бүхий компани хэмээн үзэж 2021 оноос Баруун болон Төвийн үйлдвэрийн Дотоодын цэргийн хамгаалалтад шилжүүлсэн. Тэгвэл хуулиар хүлээсэн үүргийн хүрээнд Тавантолгой түлш компанийн Зүүн үйлдвэрийг Дотоодын цэргийн хамгаалалтад авахад бэлэн байна. Тиймээс хуульд заасны дагуу энэ асуудлыг даруй шийдвэрлэж хамтран ажиллахыг тус ангийн захирагч, хурандаа Д.Манлайбаатар хүсч буйгаа илэрхийллээ. Мөн өнгөрсөн хугацаанд манай албан хаагчдын ажиллах нөхцлийг бүрдүүлж хамтран ажилласанд талархаж буйгаа хэллээ. Энэ асуудалд компанийн Гүйцэтгэх захирал Ц.Даваацэрэн, "Үндэсний аюулгүй байдлын чиг баримжаатай үйлдвэрийг Дотоодын цэргийн хамгаалалтад байх асуудлыг бүрэн дүүрэн дэмжиж байгаа. Гэхдээ 2024 онд шилжүүлнэ гэж төлөвлөөгүй байсан учир гарах зардал мөнгийг ТУЗ-д танилцуулж байж шийдвэр гаргуулах нь зүйтэй. Иймд холбогдох зардлыг шийдвэрлэх ажлыг компанийн тухай хуулийн дагуу ТУЗ-д танилцуулъя" гэсэн юм.

Тавантолгой түлш компани Зүүн үйлдвэртээ угаалгын цех ашиглалтад орууллаа. Энэ нь ажилтнуудынхаа хөдөлмөрийн орчин, нөхцлийг сайжруулах чиглэлээр хийж буй ажлуудын нэг юм. Угаалгын цех нь Нийтлэг Үйлчилгээний Хэлтэст харьяалагдах бөгөөд 4 хүний бүрэлдэхүүнтэй, ажлын 8 цагаар үйл ажиллагаа явуулж байна. Тус цех нь  нэг удаадаа 35кг буюу хоногт ажлын 100-120 ширхэг хувцас угааж, хатаах хүчин чадал бүхий угаалга, хатаалгын гурван машинтай аж. Мөн хувцас угаах, хатаах, индүүдэхээс гадна оёдол засварын үйлчилгээг үзүүлэн ажиллаж байна.

Тавантолгой түлш ХХК-ийн Зүүн үйлдвэрийн удирдлага, Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтэс хамтран "Дэлхийн гэр бүл"-ийн өдөр, Эх үрсийн баярыг тохиолдуулан "Аавын түшиг- Гэр бүлийн аз жаргал" сэдэвт өдөрлөг зохион байгууллаа. Энэхүү арга хэмжээнд Зүүн, Баруун, Төвийн үйлдвэрийн ажилтан, албан хаагчдын төлөөлөл болсон 20 гэр бүл, 50 орчим хүүхдийг урин оролцуулж, үйлдвэртэй танилцуулсан юм. Өдөрлөгт дуучин С.Гантогоо, Хүүхдийн ордны авьяаслаг сурагчид, морин хуурч Д.Энхболор нар ая дуугаа өргөсөн юм. Мөн Сэтгэл зүйч Ж.Үйлст компанийн ажилчид, тэдний хүүхдүүдэд сэтгэл зүйн чиглэлээр зөвлөгөө мэдээлэл өгсөн бол Боловсролын ухааны доктор, СГЗ Р.Нямдорж, СГЗ Д.Данзан нар сонирхолтой яриа өрнүүлсэн юм. Мөн өдөрлөгийн төгсгөлд гэр бүлүүд ХАБЭАБОЭ-н хэлтэстэй хамтран Монос, Шинэс, Голт бор зэрэг модны 35 суулгацыг тарьж суулгасан юм.  

Тавантолгой түлш ХХК Зүүн үйлдвэрийнхээ гуравдугаар цехэд өргөтгөл шинэчлэлийн ажлыг хийж, албан ёсоор нээлээ. Тавантолгой түлш ХХК-ийн хувьд өнгөрсөн хугацаанд гурван үйлдвэрийн 20 шугамаар шахмал түлш үйлдвэрлэж байсан бол 2022 оноос эхлэн үйлдвэрийнхээ хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх ажлыг үе шаттайгаар эхлүүлжээ. Тодруулбал, Төвийн үйлдвэрийн хүчин чадлыг 2,5 дахин нэмэгдүүлж, Зүүн үйлдвэрийнхээ 1, 2-р цехээ техникийн хүчин чадалд хүргэх ажлыг хийсэн бол өнгөрсөн өвлөөс эхлэн гуравдугаар цехийн өргөтгөлийн ажлыг эхлүүлсэн байна. Өөрсдийн инженер техникийн ажилчдын ур ухаанаар шинэчлэлийн ажлыг хийсэн бөгөөд хоногт 800-1000 тонн шахмал түлш үйлдвэрлэх хүчин чадалтай болгосон байна. Энэ үйлдвэр лашиглалтад орсоноор Зүүн үйлдвэрийн нийт бүтээгдэхүүний 80 орчим хувийг дангаараа хийх боломж бүрдсэн байна. Цаашид үндсэн 1, 2-р цехийнхээ хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх ажлыг хийх аж.

Тавантолгой түлш компани зүүн үйлдвэртээ бүрэн автомат дулааны станц барих ажлыг эхлүүлээд байна. Зүүн үйлдвэрийн дулаан хангамжид ашиглах энэхүү станц нь БНХАУ-д үйлдвэрлэгдсэн тус бүр 7,5 мвт хүчин чадалтай SZL765-1/95/70-All загварын гурван зуухнаас бүрдэх бөгөөд нийт 22,5мвт хүчин чадалтай. Энэ дулааны станц нь түлшийг туузан дамжлагаар тээвэрлэн зуухны нүүрсний бункерт хийж, үнсийг гинжит конвейроор татаж гаргах бөгөөд хүний оролцоо багатай гэдгээрээ онцлогтой юм. Энэхүү станц нь жижиг аймгийн төвийг ч бүрэн хангахаар хүчин чадалтай бөгөөд усыг 95 градусын хэм хүртэл халааж, халаалтын системд сүлжээний насосоор дамжуулан үйлдвэрийн гурван барилга, цайны газар, агуулах зэрэг үйлдвэрлэл технологид шаардлагатай ус, хэрэглээний халуун ус, халаалтыг бүрэн хангах юм. Мөн ус цэвэршүүлэх хэсэгтэй бөгөөд усны шинж чанар, хатуулаг, механик хольцыг шүүж технологийн ус болгон боловсруулж шугам сүлжээндээ ашигласнаар зуух болон шугам сүлжээний гадаргууг бохирдол, зэврэлтээс хамгаалах, ажиллах хугацаа буюу насжилтыг уртасгах ач холбогдолтой юм. Дулааны станцыг ирэх намар бүрэн ашиглалтад оруулна.

Тавантолгой түлш компанийн удирдлагууд өнөөдөр Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Боловсролын яамны харьяа Газрын тос, шатдаг занарын иж бүрэн ашиглалтын инженерийн судалгааны төвийн эрдэмтэн, судлаачдыг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтаар Тавантолгой түлш компанийн үйлдвэрлэж байгаа шахмал түлшний түүхий эд, чанарыг сайжруулах чиглэлээр хийсэн судлагааны үр дүн, цаашид авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар санал бодлоо солилцсон юм. БНХАУ-н хувьд түүхий нүүрс хэрэглэхийг бүрэн халж хуулиар хориглосон бөгөөд шахмал түлшийг ахуйн болон үйлдвэрийн гэсэн хоёр төрлөөр үйлдвэрлэж хэрэглэдэг байна. Шахмал түлшний стандарт нь газар нутгийн бүсчлэл болоод хэрэглэгчээс хамааран хоёр өөр төрөл байдаг аж. Тухайлбал, үйлдвэрлэлд буюу их хэмжээгээр хэрэглэдэг шахмал түлшний стандартад хүхэр, азотын хий, дэгдэмхий зэргийг илүү нарийвчлан заасан байдаг бол ахуйн хэрэглээнд хэрэглэдэг шахмал түлшний стандартыг бага зэрэг сулруулж өгсөн байдаг гэдгийг эрдэмтэд онцолж байв. Тавантолгой түлш компанийн үйлдвэрлэж байгаа шахмал түлшний тухайд Монгол Улсын стандарт шаардлагыг бүрэн хангаж байгаа хэдий ч цаашид түүхий эдийг сайжруулах чиглэлээр туршилт судлагааг үргэлжлүүлэн хийх нь зүйтэй гэдгийг онцолж байлаа. БНХАУ нь утаанаас салахын утаа бага ялгаруулдаг шаталт сайтай бүтээгдэхүүнийг сонгосон нь шийдэл байсан аж. Тиймээс шахмал түлшний түүхий эдийг хагас кокст шилжүүлэх нь зүйтэй гэдгийг онцолсон. Цаашид хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлж, шахмал түлшний чанарыг сайжруулах талд туршилт, судлагааны ажлыг хамтран хийхэд бэлэн байгаа гэдгээ илэрхийлж байлаа.